CEVAP: Hanefi mezhebine göre, alacağı zekata saymak uygun görülmemiştir. Çünkü zekatta temlik şartı vardır. Yani paranın zekat verecek kişinin mülkiyetinde olması gerekir. Bu nedenle en güzel olan; alacaklının borçluya zekatını vermesidir. Borçlu kişinin de, eline para geçtiği için borcunu ödemesidir. Ama bu şart olarak ileri sürülemez. Yani "ben sana zekatımı vereyim, sen de bana borcunu öde" denilemez. "Bana borcunu ödeyeceksen, sana zekat veririm" diyerek zekat verilirse, bu câiz olmaz.
بِسْـــــمِ اللهِ الرّحْمَنِ الرّحِيمِ
CEVAP: Hanefi mezhebine göre, alacağı zekata saymak uygun görülmemiştir. Çünkü zekatta temlik şartı vardır. Yani paranın zekat verecek kişinin mülkiyetinde olması gerekir. Bu nedenle en güzel olan; alacaklının borçluya zekatını vermesidir. Borçlu kişinin de, eline para geçtiği için borcunu ödemesidir. Ama bu şart olarak ileri sürülemez. Yani "ben sana zekatımı vereyim, sen de bana borcunu öde" denilemez. "Bana borcunu ödeyeceksen, sana zekat veririm" diyerek zekat verilirse, bu câiz olmaz. Bazı alimler, "sendeki alacağımı zekata saydım, artık sen bana borçlu değilsin" şeklindeki bir ifade ile de zekat verilmiş olacağını söylerler. Gerek temlik kavramının tanımı, gerekse alacağın zekata sayılması konularında zor durumda olan borçlunun menfaatini düşünmek, ona kolaylık sağlamak ve onu sıkıntısından kurtarmak amaçlanmalıdır. Yani temlik şartını borçlunun lehine olacak şekilde geniş anlamda düşünebiliriz. Rabbimiz şöyle buyurmaktadır: "Eğer (borçlu) darlık içinde ise, eli genişleyinceye kadar ona mühlet vermek (gerekir). Eğer (gerçekleri) anlarsanız bunu sadakaya (veya zekâta) saymak sizin için daha hayırlıdır." (Bakara: 280) Bu ayette, borçluya borcunu ödeyecek imkâna sahip olduğu zamana kadar zaman tanımak, ödeyemeyecek durumda borçlu olan kimseye ise, alacağı bağışlamak ya da sadaka vermek tavsiye edilmiştir. Buradaki “sadakaya saymak” ifâdesinin, “zekata saymak” anlamında olması da muhtemeldir. Borçluya, rahata kavuşuncaya kadar mühlet vermenin ve ödeyemeyecek durumdaki borçlunun borcunu silmenin faziletine dair pek çok Hadis-i Şerif vârid olmuştur. İslâm Hukuku açısından da, mahkemelerin, zor durumda olan borçluya, borcunu ödeyebilmesi için zaman tanıma yetkisi vardır. Belli durumlarda da mahkeme borcun bir kısmını ya da tamamını silebilir. Burada dikkat çekmek istediğimiz bir husus daha vardır. Borçlunun evi, temel ihtiyaç maddeleri ve geçimini kendisiyle sağladığı araç ve gereçler hiçbir surette haciz edilemez. İnsanlar arası borç ilişkilerinde, hâlihazırda çok dar durumda olduğu için borcunu ödeyemeyen kimselere, "evini, tezgahını sat, bana borcunu öde" diyenler olmaktadır. Bu sözü ben de defalarca bazı kişilerden duydum. Oysa ev temel ihtiyaçtır. Satılıp borç ödenmez. Ticârî tezgah da geçim vasıtasıdır. İnsan, tezgahını satarsa nasıl geçinecek, borçlarını nasıl ödeyecek? Böyle nefsânî sözler sarf etmek yerine, o borçluya zaman tanıyalım, gerekirse sadaka ya da zekat vererek yardımcı olalım. Hiç ödeyemeyecek durumda olanlar varsa, onların borçlarını da Allah için silelim. Bu iyiliklerimizin karşılığını, lütfu ve ikramı sonsuz olan Yüce Mevlâ'dan bekleyelim. Dünyanın üç kuruşluk menfaati için dostlarımızı üzmeyelim, onların sıkıntılarını artırmayalım. Bilâkis onların içinde bulundukları durumu dikkate alarak fakir durumda iseler, zekatımızı onlara verelim. Borçlu durumda iseler, elleri genişleyinceye kadar kendilerine mühlet tanıyalım. Hiç ödeyemeyecek durumda iseler, borçlarını silelim ve böylece kardeşlerimizin dert ve sıkıntıları ile hemhâl olmaya çalışalım. Allah, mü’minleri cimrilik, kibir, riyâkârlık ve basiretsizlik hastalıklarından korusun! Âmin. |
KATEGORİLER
29.03.2024Cuma
Son Yorumlar
İsmail Yüce ALLAH cc razı olsun sizden h Yusuf Semmak Ve aleyküm selâm kardeşim. Tâbi Bekir Yetginbal Canım kardeşim selamualeykum GÜN Bekir Yetginbal Ey Rabbim bu kulunun gayretlerini Mahmut Selamünaleykum Yusuf peygamberin Ufuk Çok güzel Şeyma Bu nadide soru ve cevapları için Ahmet Doyurucu bir yorum Teşekkürler Yusuf Semmak Son mısralar/dizeler hep "Lâm" ha Baraa Bence çoooook güzel bir site ali İlmî Arapça Sayfası http://www ali Faydalı Bir Maksud Programı http ali Faydalı Bir Emsile Programı http Yusuf Semmak BU DERSTE İŞLENEN BAŞLICA MEVZULA Derya Atan Ağzınıza, yüreğinize sağlık hocam Firdevs Sevgi inş güzeldit. misafir ⭐⭐⭐⭐& mustafa Abi çook teşekküür ederim Medine Cenetin kapısın geçmek istiyom Yusuf Semmak Namazda Salli-Bârik okurken, Peyg Yusuf Allah razı olsun hocam çok anlaşı Yusuf Semmak Saçınızı erkeğe kestirmediğiniz, Meryem Verdiğiniz bu bilgiler için çok t Yusuf Semmak + Ayrıca Hadîs'in açıklamasında d Yusuf Semmak Güzel bir yorum. Fakat biraz açık metin hadiste gecen Gölge Arsin gölgesi Rüya Çok teşekkür ederim Şule Çok teşekkürler sadullah demircioğlu abdullah bin mesud (r.a.) ‘’sakın Yusuf Semmak Bir kardeşimiz, selâmdan sonra; “ Yusuf Semmak EVET, YİNE SİGARA! Bugün piyas İbrahim sarıtaş Allahrazı olsun Muhammet **** Bizim din hocamız başınızı örtmek |